(Hebreeën 11: 24-25)

Daar zit je dan, ergens midden in Parijs, vlak bij het Louvre. Even aan de stadse drukte en de hitte van de dag ontkomen tussen het groen in het park. En je voeten, die kunnen in deze plaats waar de stappenteller overuren maakt, ook wel wat rust gebruiken, zeker met die plotseling opgekomen pijn aan een teen. Terwijl de rest van het gezin nog een paar extra punten van de bucketlist gaat afwerken, zak je neer op dat heerlijke bankje. Later voel je jezelf schuldig, als je leest dat je daar zo argeloos hebt gezeten, op die plek waar heel dichtbij duizenden van je Protestantse geloofsgenoten eens op een gewelddadige manier zijn afgeslacht. Dat was tijdens de Bartholomeüsnacht op 24 augustus 1572. Omdat er gefluisterd werd dat de Franse Protestanten, die Hugenoten werden genoemd, er op uit waren de overheid omver te werpen, besloot men zich maar van hen te ontdoen, en daar geen gras over te laten groeien. Het begon allemaal op de bruiloft van de Protestantse Hendrik van Navarra met Margaretha, de jongere zus van koning Karel IX. En omdat deze uitliep op een moordpartij, wordt hij ook wel de Parijse bloedbruiloft genoemd.

Het bovenstaande heb ik ooit wel geleerd tijdens mijn studie bij het vak kerkgeschiedenis, maar een mens vergeet ook weer zo veel. En zoals vele anderen was ik opnieuw onder de indruk van deze stad. Zoveel culturen bij elkaar, zo'n uitgestrekte agglomeratie, hoelang duurt het wel niet voordat je er met de auto op doorreis echt voorbij bent, en voor mij persoonlijk de climax: het uitzicht vanaf de Sacré Coeur. Een plaats trouwens waar al meer dan 135 jaar lang dag en nacht tot God gebeden wordt. Ja, Parijs was mooi en overweldigend. Maar er was dat appje van een zwager, waarin hij in reactie op mijn lyrische uitingen, een bekende uitspraak van bovengenoemde Hendrik van Navarra aanhaalde: “Parijs is wel een mis waard!”. Deze Protestantse leider was blijkbaar ook onder de indruk van de pracht van Parijs. Het pluche lokte hem toe, zozeer dat hij bereid was om zijn Protestantse geloof in ruil daarvoor weg te geven, en dat ook daadwerkelijk deed.
Hoe anders was dat bij hem die ook leider zou worden, bij Mozes. De geest van trouw aan je overtuiging en bereidheid tot verzet had hij al van huis uit meegekregen, want tegen het bevel van de Farao in, besloten zijn ouders hem als baby verborgen te houden. Zij hebben het hem vast ook al als kind, puber en tiener meegegeven: “Wat God van je wil is belangrijker dan mensen met macht, en als het een met het ander in strijd komt, dan weet hoe je moet kiezen!”
Gelukkig kent het Franse Protestantisme, behalve Hendrik, ook veel andere, goede voorbeelden. Denk bijvoorbeeld aan het Zuid-Franse gezin Durand. Vanwege verboden samenkomsten in hun huis, werden zoon Pierre en dochter Marie opgesloten in de gevangenis. Pierre, die werkte als predikant, werd drie jaar later voor straf ter dood gebracht. Zus Marie hoefde dat lot niet te ondergaan, maar werd vanaf haar 15e achtendertig jaar lang opgesloten in de gevangentoren van Constance bij Aigues Mortes, aan de Middellandse Zeekust. De omstandigheden daar waren zeer slecht en troosteloos. Marie had hier gemakkelijk aan kunnen ontsnappen, door haar geloof en principes vaarwel te zeggen, maar deed dat niet. In de muur van de licht- en luchtkoker is een woord gekerfd dat aan haar wordt toegeschreven: RESISTER, het Franse woord voor ‘weerstand bieden’. Bied weerstand tegen de duivel, tegen de verlokking, tegen alles wat je van geloof en daarvan afgeleide principes af kan trekken. Goed voor mij en u om daar nog eens over na te denken, en ons door Mozes en Marie opnieuw te laten inspireren tot trouw en gehoorzaamheid, in een tijd waarin we vaak niet zo sterk meer in onze geloofsschoenen staan.
De Hugenoten hebben nog iets anders wat kan inspireren. Het eens, maar nu minder, bekende kruisje. Wat daar allemaal inzit, moetu nog ma ar eens googelen. Dat is te veel voor hier en nu. Waar ik hier afsluitend op wil wijzen is het symbool helemaal onderaan dit hangertje: het is de duif, die staat voor de Heilige Geest. Hij is de Inspirator bij uitstek, die uitgaat van de Vader en de Zoon, ons met hun liefde verbindt en deze ook in onze harten uitgiet, waardoor er een vreugde en blijdschap ontstaat die ons spontaan het volgende Franse liedje, gebaseerd op Psalm 9, mee doet zingen:

Je louerai l’Eternel,
de tout mon coeur.
Je raconterai toutes tes merveilles;
je chanterai ton nom.

Je louerai l’Eternel,  
de tout mon coeur.
Je ferai de Toi le sujet
de ma joie, alléluia.

Ik zal de Eeuwige loven,
met heel mijn hart.
Ik zal al uw wonderen verhalen;
Ik zal uw naam bezingen.

Ik zal de Eeuwige loven,
met heel mijn hart.
Ik zal U maken tot het voorwerp
van mijn vreugde, halleluja.
 

Ds. B.F. (Bas) Bakelaar
september 2022